Het persoonsgebonden budget (pgb) biedt veel mogelijkheden voor mensen die zelf de regie willen houden over hun zorg. Maar het is wel belangrijk om goed op de hoogte te zijn van alle wetten en regels die hierbij komen kijken. Hoe zit dit precies? Wanneer val je onder welke zorgwet? En hoe betaal je je zorgverlener uit met een pgb? We zochten het voor je uit.
Persoonsgebonden budget (pgb)
Het persoonsgebonden budget (pgb) is een bedrag waarmee je zelf zorg of ondersteuning inkoopt. Als je een pgb krijgt, bepaal je zelf welke zorgverleners zorg of ondersteuning geven, waar en wanneer. Zo houd je zelf de regie over welke zorg je krijgt en van wie. Met een persoonsgebonden budget ben je dus flexibeler in het regelen van je zorg en heb je meer keuzevrijheid.
Het gebruik van een persoonsgebonden budget brengt wel verantwoordelijkheden met zich mee. Zoals het opstellen van een zorgplan en het bijhouden van administratie. Het is dus belangrijk om je goed te laten informeren over het gebruik van een pgb. Wist je dat je bij je gemeente gratis hulp kunt vragen van een cliëntondersteuner? Deze persoon kan met je meekijken.
Hoe weet je of een pgb bij je past?
Om een pgb te beheren, moet je pgb-vaardig zijn. Dat betekent dat je weet welke zorg je nodig hebt en hoe je goede afspraken maakt met een zorgverlener. De pgb-verstrekker – bijvoorbeeld de gemeente – controleert of je pgb-vaardig bent. De Rijksoverheid heeft een handige checklist gemaakt met 10 punten, waarmee je makkelijk zelf kunt controleren of je pgb-vaardig bent. Je kunt ook de pgb-test doen. Dit is een vragenlijst, waarmee je kunt nagaan of een pgb bij je past.
Persoonsgebonden budget: 4 regelingen
Je kunt een persoonsgebonden budget vanuit vier verschillende regelingen aanvragen. Sinds 2015 is dit geregeld in de Wet Langdurige zorg (Wlz), de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en in de Jeugdwet. Het is ook mogelijk om een pgb te ontvangen via de Zorgverzekeringswet.
1. Persoonsgebonden budget vanuit de Jeugdwet
Heb je een kind onder de 18 jaar met een beperking? Dan kun je een pgb voor jeugdhulp aanvragen bij je gemeente. De gemeente regelt op basis van de Jeugdwet dat je het bedrag van het pgb ontvangt. Je kunt het pgb vanuit de Jeugdwet ontvangen voor:
- begeleiding in het dagelijks leven
- begeleiding in een groep, zoals dagbesteding
- logeeropvang
- persoonlijke verzorging, zoals hulp bij wassen en aankleden
- ondersteuning bij de opvoeding
Lees meer over hoe je een pgb kunt aanvragen bij je gemeente.
2. Persoonsgebonden budget vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) regelt de ondersteuning van mensen die niet zelfredzaam zijn en hulp nodig hebben. Bijvoorbeeld bij het huishouden of vervoer. Of als je als volwassene zo lang mogelijk thuis wilt blijven wonen en aanpassingen nodig hebt in je woning. De gemeente regelt op basis van de Wmo dat je het bedrag van het pgb ontvangt. Je kunt het pgb vanuit de Wmo ontvangen voor:
- huishoudelijke hulp
- begeleiding in het dagelijks leven
- begeleiding bij persoonlijke verzorging
- begeleiding in een groep, zoals dagbesteding
- logeeropvang en vakantieopvang
- beschermd wonen
- woningaanpassing
- hulpmiddelen voor vervoer, zoals een rolstoel of een scootmobiel
Lees meer over hoe je een pgb kunt aanvragen bij je gemeente.
3. Persoonsgebonden budget vanuit de Zorgverzekeringswet
Heb je langer dan 1 jaar verpleging en/of verzorging nodig? Of zorg je voor een kind dat deze zorg nodig heeft? Dan kun je je pgb aanvragen bij je zorgverzekeraar. Dit is op basis van de Zorgverzekeringswet. Ook voor palliatieve terminale zorg kun je een pgb via de Zorgverzekeringswet aanvragen. Je kunt het pgb vanuit de Zorgverzekeringswet ontvangen voor:
- verpleging
- persoonlijke verzorging, die nodig is vanwege medische zorg
- medisch specialistische zorg, zoals zuurstof toedienen of medicijnen via een infuus
- palliatieve terminale zorg
Om in aanmerking te komen voor een pgb vanuit de Zorgverzekeringswet word je op de volgende punten beoordeeld:
- je indicatie mag niet ouder zijn dan 3 maanden
- je zorgvraag moet voor langer dan 1 jaar zijn
- je moet pgb-vaardig zijn, of hier hulp bij kunnen krijgen van iemand anders
- je moet kunnen vertellen waarom je kiest voor een persoonsgebonden budget
Lees hier meer over hoe je een pgb kunt aanvragen bij je zorgverzekeraar.
4. Persoonsgebonden budget vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz)
Wil je zorg of ondersteuning inkopen voor iemand die blijvend 24 uur per dag zorg of toezicht nodig heeft? Bijvoorbeeld vanwege een beperking of een chronische ziekte? Dan kun je het pgb aanvragen bij het zorgkantoor in jouw regio. Dit wordt dan geregeld op basis van de Wet Langdurige zorg (Wlz). Je kunt het pgb vanuit de Wet langdurige zorg ontvangen voor:
- persoonlijke verzorging, zoals wassen, aankleden, naar de wc gaan
- verpleegkundige zorg, zoals wondzorg of injecties
- begeleiding in het dagelijks leven
- groepsbegeleiding
- logeeropvang
- huishoudelijke hulp
Lees hier meer over hoe je een pgb kunt aanvragen bij het zorgkantoor.
Persoonsgebonden budgetten combineren
Het is mogelijk om meerdere pgb’s tegelijk te ontvangen. Bijvoorbeeld bij een indicatie voor jezelf of je kind voor begeleiding, verzorging en verpleging. Dan kun je een pgb krijgen van de gemeente (via de Wmo of Jeugdwet) en de zorgverzekeraar (via de Zorgverzekeringswet).
Hoe betaal je zorgverleners uit met een persoonsgebonden budget?
Goed om te weten is dat je je pgb niet op je rekening gestort krijgt. Bij een pgb vanuit de Jeugdwet of de Wet maatschappelijke ondersteuning stort de gemeente het pgb op een rekening bij de Sociale Verzekeringsbank. Bij een pgb vanuit de Wet langdurige zorg doet het zorgkantoor dat.
Als je achteraf een factuur van je zorgverlener krijgt, stuur je deze door naar de SVB. Medewerkers van de SVB controleren deze factuur. Kloppen alle gegevens? Dan betaalt de SVB binnen 10 werkdagen de zorgverlener uit met jouw pgb. Als je aan het eind van de periode nog budget over hebt, dan gaat dit geld terug naar de gemeente of het zorgkantoor.
Download de gratis checklist
Wil je de informatie over het persoonsgebonden budget (pgb) nog even beknopt op een rij? Download dan onze gratis checklist.
