Wist je dat er in de zorg verschillende soorten vertrouwenspersonen bestaan? Zo zijn er vertrouwenspersonen voor patiënten, cliënten én voor familie. Zij luisteren, geven advies en kunnen praktische hulp bieden. Wat de verschillen zijn, waar je vertrouwenspersonen voor kunt inzetten en wanneer je hier recht op hebt, leggen we je uit in deze blog.
Wat doen vertrouwenspersonen in de zorg?
Een vertrouwenspersoon is iemand die naar je luistert, met je meedenkt en advies kan geven over wat goed voor jou is in jouw situatie. Wat je aan je vertrouwenspersoon vertelt is vertrouwelijk. Een vertrouwenspersoon deelt wat jij vertelt alleen met anderen als dit jou helpt én als jij daar toestemming voor geeft.
Vertrouwenspersonen voor patiënten
In de geestelijke gezondheidszorg zijn er vertrouwenspersonen voor patiënten. De vertrouwenspersoon voor patiënten is op de hoogte van de rechten en plichten binnen de geestelijke gezondheidszorg. Heb jij als patiënt vragen en of klachten? Dan kan een vertrouwenspersoon je ondersteunen. Een vertrouwenspersoon kan je ook adviseren als er een zorgmachtiging of crisismaatregel voor je wordt aangevraagd of als je een klacht voor wilt leggen aan de klachtencommissie.
Via Stichting PVP kun je in contact komen met een vertrouwenspersoon voor patiënten. De diensten van de vertrouwenspersonen voor patiënten zijn gratis. Belangrijk om te weten is dat de vertrouwenspersoon voor patiënten áltijd aan de kant van de patiënt staat en opkomt voor jouw belangen. Als patiënt heb je recht op een vertrouwenspersoon als je:
- te maken krijgt met verplichte zorg, bijvoorbeeld in een ggz instelling of thuis
- vrijwillig bent opgenomen in een ggz-instelling
- thuis vrijwillige zorg krijgt, maar te maken krijgt met drang of mogelijke dwang
Vertrouwenspersonen voor cliënten
Cliëntenvertrouwenspersonen ondersteunen cliënten in zorginstellingen, die buiten de ggz vallen. Vertrouwenspersonen voor cliënten bieden een luisterend oor en kunnen ondersteunen bij klachten of onvrede van de cliënt.
Ook de vertrouwenspersoon voor cliënten heeft een onafhankelijke positie en geheimhoudingsplicht. Hij of zij kan alleen met toestemming van de cliënt informatie verstrekken aan anderen.
In de Wet zorg en dwang (Wzd) zijn onvrijwillige opnames en onvrijwillige zorg geregeld. Deze wet regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of opname van mensen met een verstandelijke beperking of met een psychogeriatrische aandoening, zoals dementie. Het gaat dan vooral om cliënten in thuiszorgsituaties, jeugdinstellingen, begeleid wonen en wooninstellingen. Elke cliënt die onder deze wet valt, heeft recht op een cliëntvertrouwenspersoon. Ook vertegenwoordigers van deze cliënten kunnen bij een cliëntenvertrouwenspersoon terecht.
Vertrouwenspersonen voor familie
Behalve voor patiënten en cliënten zijn er in de zorg ook vertrouwenspersonen voor familie. Een familievertrouwenspersoon ondersteunt naasten van ggz-patiënten, die verplichte zorg ontvangen met een zorgmachtiging of crisismaatregel, als dit wordt voorbereid of als zij zijn opgenomen op een afdeling waar ook verplichte zorg wordt gegeven. Je kunt bijvoorbeeld terecht bij een familievertrouwenspersoon als je vragen hebt over de zorg voor je partner, kind, ouder, broer, zus of vriend.
Familievertrouwenspersonen hebben net als vertrouwenspersonen voor patiënten en cliënten een onafhankelijk positie. Zij zijn in dienst van de Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen. Dit betekent dat zij onafhankelijk zijn van de ggz-instelling en het behandelteam.
Goed om te weten is dat je als familie gratis een beroep kunt doen op een vertrouwenspersoon van de Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen. Je hebt ook geen toestemming nodig van de patiënt of van de betreffende behandelafdeling.
Download de gratis checklist
Wil je nog even beknopt op een rij wat voor vertrouwenspersonen er zijn in de ggz en wanneer je hier recht op hebt? Download dan onze gratis checklist.